Στην καθημερινή μου τριβή με τους χρήστες φακών επαφής τονίζω συνέχεια τη χρησιμότητα της ορθής χρήσης των φακών επαφής. Δυστυχώς τις περισσότερες φορές αντιμετωπίζω την αδιαφορία των χρηστών η οποία συνοδεύεται με την ατάκα “Έλα μωρέ τώρα.. δεν έγινε κάτι. Μία φορά το έκανα.” Αυτή η μία φορά, ωστόσο, μπορεί να είναι καταστροφική για την υγεία των ματιών σας. Πάμε να δούμε τα προβλήματα που προκύπτουν από τη κακή χρήση φακών επαφής.
- Μόλυνση κερατοειδούς
Οι οφθαλμικές λοιμώξεις είναι το πιο συνηθισμένο πρόβλημα των χρηστών φακών επαφής. Μπορεί να προκαλέσουν από μια απλή επιπεφυκίτιδα μέχρι και έλκη στον κερατοειδή. Με πιο σοβαρή, την μόλυνση από ψευδομονάδα κυρίως σε χρήστες που χρησιμοποιούν τους φακούς τους σε θάλασσα και πισίνες ή που συνηθίζουν να κοιμούνται με τους φακούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μόλυνση από ψευδομονάδα μπορεί να προκαλέσει (αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως) σοβαρή απώλεια της όρασης.
Αιτία των μολύνσεων αυτών είναι η κακή υγιεινή των χεριών, ελλιπής καθαρισμός των φακών και της θήκης, καθώς και η παρατεταμένη χρήση των φακών.
Προκειμένου να αποφύγετε τέτοιες καταστάσεις θα πρέπει να ακολουθείτε τους κανόνες υγιεινής που σας έχει προτείνει ο εφαρμοστής σας, θα πρέπει να αλλάζετε τους φακούς σας στο διάστημα που προτείνει ο κατασκευαστής τους και να τους καθαρίζετε πάντα με το κατάλληλο υγρό καθαρισμού που σας έχει προταθεί.
SOS!!! Στην περίπτωση ερυθρότητας των ματιών σας δε φοράτε ΣΕ ΚΑΜΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ φακούς κι επικοινωνείτε με τον οφθαλμίατρό σας.
- Αλλεργική επιπεφυκίτιδα.
Μπορεί να προκληθεί από αλλεργιογόνα που συγκεντρώνονται στους φακούς επαφής ή ακόμα κι από τα υλικά τους.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ερυθρότητα, κνησμό και δάκρυα. Ο οφθαλμίατρός σας θα σας προτείνει διακοπή χρήσης των φακών και χρήση αντιαλλεργικών σταγόνων που βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.
- Τραυματισμός του κερατοειδή από τους φακούς επαφής.
Η λάθος τοποθέτηση ή αφαίρεση των φακών μπορεί να τραυματίσει το κερατοειδη και να προκαλέσει απόπτωση του επιθηλίου και να οδηγήσει σε πόνο ή και μόλυνση. Γι’ αυτό κι είναι πολύ σημαντικό να είμαστε προσεκτικοί στην τοποθέτηση και στην αφαίρεση του φακού και να μην χρησιμοποιούμε τα νύχια μας ή αιχμηρά αντικείμενα (τσιμπήδες).
- Κομμάτι του φακού μέσα στο μάτι.
Κάποιες φορές, κυρίως λόγω κακής χρήσης ή πολυκαιρισμού του φακού, μπορεί να μείνει μέσα στο μάτι κάποιο κομμάτι του. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό, φλεγμονή ή και σοβαρή μόλυνση. Προληπτικά λοιπόν ελέγχουμε πάντα τον φακό μας πριν τον βάλουμε και όταν τον αφαιρούμε, να είναι άρτιος για την αποφυγή τέτοιων καταστάσεων.
- Στικτή επιφανειακή κερατίτιδα από πολύωρη χρήση
Η παρατεταμένη χρήση των φακών επαφής (πολλές ωρες ή ακόμα και ο ύπνος χωρίς να αφαιρεθούν) μπορεί να προκαλέσουν μικροσκοπικές βλάβες στο επιθήλιο του κερατοειδούς. Ο χρήστης συνήθως βιώνει μειωμένη άνεση κατά τη χρήση τους, ερυθρότητα και δάκρυα.
- Υποξία
Ο κερατοειδής δεν οξυγονώνεται και αιματώνεται άμεσα. Οξυγόνο λαμβάνει από τα δάκρυα κι από τον αέρα, ενώ αιματώνεται από τα αγγεία του σκληρού. Η πολύωρη χρήση φακών επαφής ή και η χρήση τους κατά τη διάρκεια του ύπνου μπλοκάρει τη ροή του οξυγόνου οπότε μπορεί να οδηγήσει σε υποξία, δηλαδή σε ελλιπή οξυγόνωση του ματιού. Η υποξία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές οφθαλμολογικές επιπλοκές που συνδέονται και με απώλεια της όρασης.
Συνοπτικά ας κρατήσουμε ότι για να παραμένουν τα μάτια μας υγιή κατά τη χρήση φακών επαφής θα πρέπει να τηρούμε απλούς κανόνες
- καθαρά χέρια και θήκη
- καθαρισμός των φακών με το κατάλληλο υγρό καθαρισμού
- αλλαγή των φακών σύμφωνα με τη διάρκεια που προτείνεται από τον κατασκευαστή
- χρήση των φακών που δε θα ξεπερνά τις 8 ώρες
- δε κοιμόμαστε ποτέ με τους φακούς μας
- δε χρησιμοποιούμε κομμένο φακό και
BONUS Ό,τι περίεργο παρατηρήσετε στα μάτια σας να επισκέπτεστε πάντα τον οφθαλμίατρό σας και να μην χρησιμοποιείτε φάρμακα αυθαίρετα.
Η όραση μας είναι πολύ σημαντική για να την αφήνουμε στη τύχη της.
Αγγελική Ζωντανού
Οπτικός-Οπτομέτρης
