Τον τελευταίο καιρό όλο και περισσότεροι γονείς μου μεταφέρουν την ανάγκη των παιδιών τους για χρήση φακών επαφής. Παρόλο που το φυσιολογικό θα ήταν να το επιθυμούν για λόγους άνεσης, στη πλειοψηφία τους οι λόγοι είναι κοινωνικοί. Όπως όλοι οι έφηβοι θέλουν να είναι αποδεκτοί από τα άτομα με τα οποία συναναστρέφονται. Να μην είναι ο “γυαλάκιας” της τάξης. Με έχει προβληματίσει βέβαια το γεγονός ότι στη δική μας εποχή, που σε μια τάξη παραπάνω από τα μισά παιδιά φοράνε γυαλιά, συνεχίζουν να υπάρχουν φαινόμενα χλευασμού των παιδιών. Αλλά αυτό νομίζω θα μπορούσε να το αναλύσει ένας ψυχολόγος, δεν εμπεριέχεται στο δικό μου αντικείμενο σπουδών. Απλά το αναφέρω σαν προβληματισμό και τροφή για σκέψη. 

Πάμε τώρα να δούμε. Σωστό ή λάθος να φορέσει το παιδί μου φακούς επαφής πριν την ηλικία των 18?

Επιστημονικά, έχει αποδειχθεί ότι φακoύς επαφής μπορούμε να φορέσουμε ακόμα και από την βρεφική ηλικία. Και γίνεται. Υπάρχουν βρέφη στα οποία έγινε εφαρμογή φακών επαφής για να αντιμετωπιστούν φαινόμενα στραβισμού, καταρράκτη ή τεμπέλικου ματιού. 

Οπότε μπορεί το παιδί μου να βάλει φακούς επαφής?

Η απάντηση δίνεται καθαρά από το γονιό. Εκείνος ξέρει αν το παιδί του είναι αρκετά  υπεύθυνο για να γίνει χρήστης φακών επαφής. Κι αυτό γιατί η χρήση τους συνεπάγεται και κάποιες λίγες υποχρεώσεις του χρήστη.

1. Ο απαράβατος κανόνας! ΚΑΘΑΡΑ ΧΕΡΙΑ Σχολαστικό πλύσιμο των χεριών πριν την εφαρμογή και την αφαίρεση τους. Θα σοκαριζόσασταν αν βλέπατε τα χέρια σας σε ένα μικροσκόπιο. Σκεφτείτε ότι όλοι αυτοί οι μικροοργανισμοί μπορούν να μεταφερθούν στα μάτια σας και να οδηγήσουν από απλές μολύνσεις σε σοβαρές καταστάσεις όπως διάτρηση κερατοειδούς και τύφλωση. Έχω συναντήσει χρήστες φακών επαφής που από μια μικρή αμέλεια, αντιμετώπισαν σοβαρές μολύνσεις στα μάτια τους που οδήγησαν μέχρι και σε μεταμόσχευση κερατοειδούς.

2. Δεν κοιμόμαστε με τους φακους. Σκεφτείτε ότι κάποιος σας έχει πιάσει τη μύτη και το στόμα και σας αφήνει μια μικρή δίοδο να αναπνέετε. Αυτό συμβαίνει στο μάτι όταν κοιμόμαστε με τους φακούς. Ο φακός απορροφά όλη την υγρασία του ματιού, λόγω της απουσίας βλεφαρισμού δεν ενυδατώνονται ούτε τα μάτια ούτε οι φακοί και οδηγούμαστε σε υποξία και κάποιες φορές σε ξηροφθαλμία, που με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει αποπτώσεις του επιθηλίου του κερατοειδούς και λοιμώξεις.

3. Σωστός καθαρισμός και συντήρηση των φακών. Οι φακοί ως ξένα σώματα στον οργανισμό μας πρέπει κάθε βράδυ να φυλάσσονται στη θήκη τους με πάντα καθαρό υγρό καθαρισμού το οποίο και θα αποβάλλεται από τη θήκη, μετά την εφαρμογή τους. Προσωπική μου άποψη, μπορείτε να βράζετε τη θήκη σας που και που για λόγους αποστείρωσης. 

Αν λοιπόν έχετε ένα παιδί που συνηθίζει να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις του, να μαζεύει τα πράγματά του, τα ρούχα του, να βάζει το πιάτο του στο νεροχύτη, να φροντίζει το κατοικίδιο σας και κάνει τα μαθήματά του, που δε χρειάζεται να του υπενθυμίζετε εσείς βασικές καθημερινές υποχρεώσεις, τότε ναι, μπορείτε να κάνετε μια δοκιμή. 

Τα πλεονεκτήματα της χρήση φακών επαφής είναι πολλά:

α. Προσφέρουν ασφαλή όραση χωρίς θάμπωμα και τυχόν εκτροπές που προκαλούν οι οφθαλμικοί φακοι.

β. Ο χρήστης έχει μεγαλύτερο οπτικό πεδίο, αφού μπορεί να βλέπει και περιφερειακά, κουνώντας τα μάτια του και όχι ολόκληρο το κεφάλι. Οπότε έχει και καλύτερη περιφερειακή όραση.

γ. Σε περιπτώσεις μεγάλης ανισομετρωπίας (διαφοράς πάνω από 3 βαθμούς το ένα μάτι από το άλλο) έχουμε καλύτερη διόφθαλμη όραση και αποφεύγουμε φαινόμενα ανισοκονίας.

δ. Σε μεγάλες αμετρωπίες προσφέρουν φυσιολογική όραση.

ε. Αισθητικά το σχήμα των ματιών παραμένει φυσιολογικό. Δεν έχουμε σμυκρινσεις ή μεγεθύνσεις όπως με τους οφθαλμικούς φακούς.

Όπως αντιλαμβανόμαστε η χρήση φακών επαφής μπορεί να αναπτερώσει το ηθικό του εφήβου λόγω και του αισθητικού αποτελέσματος αλλά πολλές φορές και λόγω της καλύτερης απόδοσης του που προκύπτει από τη χρήση τους, π.χ. στα αθλήματα. Ωστόσο, όπως αναφέραμε και παραπάνω είναι πολύ σημαντική η σωστή χρήση τους. Για το λόγο αυτό συνήθως στους νέους χρήστες προτείνουμε φακούς ημερήσιας αντικατάστασης που δεν έχουν  απαιτήσεις όσον αφορά καθαρισμό και συντήρηση. Σε κάθε περίπτωση ο Οπτικός-Εφαρμοστής φακών επαφής είναι υπεύθυνος για να σας κατευθύνει και να σας προτείνει το σωστό προϊόν με βάση τις ανάγκες σας και τις παραμέτρους των ματιών σας. ΠΡΟΣΟΧΗ! Η χρήση φακών επαφής σε οποιαδήποτε ηλικία δεν αντικαθιστά σε καμία περίπτωση τη χρήση των γυαλιών μας. Φαινόμενα αδιάκοπης και υπερβολικής χρήσης των φακών μπορούν να οδηγήσουν σε δυσανεξία. Για το λόγο αυτό συμβουλεύουμε τους χρήστες να μην χρησιμοποιούν τους φακούς περισσότερο από 8 ώρες και να χρησιμοποιούν τα γυαλιά τους ώστε να ξεκουράζουν τα μάτια τους. 

Σε επόμενο ποστ θα παρουσιάσουμε έναν μικρό οδηγό ορθής χρήσης φακών επαφής καθώς και γιατί είναι σημαντικό να συμβουλεύεστε τον εφαρμοστή σας και όχι απλά μια σελίδα στο ίντερνετ.

Μέχρι τότε…να προσέχετε τα μάτια σας!

Αγγελική Ζωντανού

Οπτικός-Οπτομέτρης

Πτυχιούχος ΤΕΙ Αθηνών