Δυστυχώς στην Ελλάδα η χρήση φακών επαφής συγχέεται με το διάλογο
- “Ναι γειά σας. Ένα ζευγάρι φακούς επαφής θα ήθελα.”
- “Τι φακούς;”
- “Να εκείνους τους μπλε!”
Πόσο λάθος όταν μιλάμε για ένα ιατροφαρμακευτικό προϊόν που κρύβει πίσω του τόσο προηγμένη τεχνολογία και τεχνογνωσία. Μιλάμε για δύο “κομμάτια πλαστικού”που μπορούν να μας αποκαλύψουν έναν ολοκαίνουργιο κόσμο, καθαρό, χωρίς παραμορφώσεις. Στην Ελλάδα η ενημέρωση για τους φακούς επαφής και την ορθή χρήση τους είναι εξαιρετικά ελλιπής. Ο κάθενας μπορεί να έχει πρόσβαση χωρίς την κανέναν έλεγχο προκαλώντας πολλές φορές σοβαρά και μη αναστρεψιμα αποτελέσματα για την οφθαλμική υγεία. Το ξέρατε ότι ο φακός επαφής έχει καλή και ανάποδη πλευρά? Ή ότι δεν εφαρμόζουν όλοι οι φακοί σε όλα τα μάτια?
Ο πλέον κατάλληλος για να σας προτείνει και να σας εκπαιδεύσει όσον αφορά τους φακούς, είναι ο εφαρμοστής φακών επαφής. Είναι ο επαγγελματίας υγείας που θα εφαρμόσει όλα τα απαραίτητα τεστ ώστε να σας προτείνει το κατάλληλο για εσάς προϊόν. Κι επειδή όπως αναφέραμε και παραπάνω η ενημέρωση είναι ελλιπής, θα σας παρουσιάσω συνοπτικά έναν οδηγό ορθής χρήσης φακών επαφής.
DO
➔ Να εφαρμόζετε τους φακούς σας ΠΑΝΤΑ με καθαρά και στεγνά χέρια. Αμέσως πριν χειριστείτε τους φακούς σας, πλύνετε σχολαστικά τα χέρια σας και στεγνώστε τα καλά. Είπαμε, τα χέρια μας κουβαλάνε πάνω τα πάντα,ας μη τα μεταφέρουμε και στα μάτια μας.
➔ Να εφαρμόζετε τους φακούς σας πριν το μακιγιάζ και αφαιρέστε τους πριν αφαιρέσετε το μακιγιάζ. Φακός με μάσκαρα, κακός συνδυασμός.
➔ Να αποκτήσετε τη συνήθεια να εφαρμόζετε και να αφαιρείτε τους φακούς σας με την ίδια σειρά. Έτσι δε θα βάλετε ποτέ τον αριστερό φακό στο δεξί μάτι.
➔ Να βεβαιωθείτε ότι ακολουθείτε τη ρουτίνα που σας έχει προτείνει ο εφαρμοστής σας για το καθαρισμό/απολύμανση των φακών επαφής σας. Ρουτίνα= λιγότερες παραλείψεις. Λιγότερες παραλείψεις= σωστός καθαρισμός φακών. Σωστός καθαρισμός φακών= υγιή μάτια-τέλεια όραση!
➔ Να καθαρίζετε, να ξεπλένετε και να στεγνώνετε πάντα τη θήκη των φακών επαφής σας, κάθε φορά που αφαιρείτε τους επαναχρησιμοποιούμενους φακούς. Όοοοοοχι δεν είναι στα ευκόλως εννοούμενα που παραλείπονται. Οι περισσότεροι χρήστες αφαιρούν τους φακούς από τη θήκη, χωρίς να απορρίψουν το υγρό καθαρισμού και πολλές φορές από απροσεξία χρησιμοποιούν τη θήκη με το παλιό υγρό μέσα.
➔ Να αντικαταστείτε τη θήκη των φακών σας συχνά. Αυτό είναι συνήθως μία φορά το μήνα. Έτσι κι αλλιώς κάθε καινούργιο διάλυμα καθαρισμού που αγοράζετε έχει μέσα και καινούργια θήκη.
➔ Να ελέγχετε ότι οι φακοί σας είναι στην σωστή πλευρά πριν τους εφαρμόσετε. Όταν είναι στη σωστή πλευρά οι άκρες του στέκονται όρθιες και είναι σαν ένα μπολ, όταν είναι ανάποδα οι άκρες πέφτουν. Και αν δε μπει σωστά τι γίνεται? Όλοι το ανακαλύψαμε στην πράξη…σίγουρα πονάει.. Δεν εφαρμόζει σωστά οπότε στην καλύτερη θα πέσει, στη χειρότερη δε θα μπορείτε να ανοίξετε το μάτι σας.
➔ Να ελέγχετε ότι δεν υπάρχει κάποια σχισμή στους φακούς σας πριν τους εφαρμόσετε. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρό τραυματισμό τον κερατοειδή.
➔ Να καθαρίζετε τους φακούς σας μόνο με το προτεινόμενο διάλυμα καθαρισμού φακών από τον εφαρμοστή σας.
➔ Να κρατάτε το δοχείο του διαλύματος κλειστό όταν δε το χρησιμοποιείτε. Κίνδυνος μόλυνσης του διαλύματος.
➔ Να διατηρείτε πάντα τους φακούς σας πλήρως καλυμμένους από το συνιστώμενο διάλυμα μέσα στη θήκη αποθήκευσης όταν οι φακοί δεν φοριούνται. Ώστε να γίνει σωστά ο καθαρισμός.
➔ Να κλείνετε τακτικά ραντεβού για μέτρηση φακών επαφής. “Μα βλέπω, γιατί?” Γιατί εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Κι εμείς θέλουμε να έχεις την καλύτερη όραση που μπορεί να σου προσφέρει ο φακός σου. Επίσης με την ηλικία το ph και η ποιότητα των δακρύων αλλάζει. Πιθανόν να θες και αλλαγή στο προϊόν που χρησιμοποιείς.
➔ Να κάνετε πάντα αυτές τις τρεις ερωτήσεις κάθε φορά που φοράτε τους φακούς επαφής σας.
1. Νιώθουν καλά και άνετα τα μάτια μου?
2. Φαίνονται καλά τα μάτια μου? (Δεν είναι κοκκινα)
3. Η όραση μου είναι καλή?
Εάν η απάντηση είναι “ΟΧΙ” σε οποιαδήποτε από αυτές τις ερωτήσεις, αφαιρέστε αμέσως τους φακούς και επικοινωνήστε με τον εφαρμοστή σας.
DONT’S
X Μην φοράτε τους φακούς για περισσότερο από το προτεινόμενο πρόγραμμα χρήσης.
Χ Μην φοράτε φακούς επαφής που δεν έχουν συνταγογραφηθεί από τον εφαρμοστή σας. Τις περισσότερες φορές η συνταγή των φακών, διαφέρει από τη συνταγή των γυαλιών. Και ο εφαρμοστής σας είναι εκείνος που θα σας τη συνταγογραφήσει.
Χ Μην εφαρμόζετε έναν φακό στο μάτι εάν έχει πέσει στο πάτωμα ή σε οποιαδήποτε άλλη επιφάνεια χωρίς πρώτα να τον καθαρίσετε.
Χ Μην συνεχίσετε να φοράτε τους φακούς σας εάν τα μάτια σας αισθάνονται ή φαίνονται μη φυσιολογικά. Επικοινωνήστε άμεσα με τον οφθαλμίατρό σας και κατόπιν με τον εφαρμοστή σας.
Χ Μην φοράτε φακούς επαφής που έχουν μείνει στη θήκη για περισσότερες από 7 μέρες χωρίς να τους καθαρίσετε και να τους αποθηκεύσετε σε φρέσκο διάλυμα.
Χ Μην χρησιμοποιείτε νύχια, τσιμπηδάκια ή οποιοδήποτε άλλο εργαλείο για την αφαίρεση των φακών επαφης από τη συσκευασία τους. Κίνδυνος καταστροφής τους. Είναι και λίγο ευαίσθητα..
Χ Μην επαναχρησιμοποιείτε το χθεσινό διάλυμα φακών επαφής σας για να τους απολυμάνετε. Απορρίψτε όλο το διάλυμα της θήκης μετά από τη κάθε χρήση και χρησιμοποιήστε φρέσκο.
Χ Μην χρησιμοποιείτε σάλιο, νερό βρύσης ή οτιδήποτε άλλο εκτός από τα συνιστώμενα διαλύματα φροντίδας για τον καθαρισμό και την απολύμανση των φακών επαφής σας. Και δε θα σταθώ στο νερό της βρύσης, γιατί όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι περιέχει μικροοργανισμούς. Θα σταθώ στο σάλιο που όλοι θεωρούν άκακο. Να σας ενημερώσω λοιπόν ότι φυσιολογική χλωρίδα του στόματός μας περιέχει βακτήρια (στρεπτόκοκκο, σταφυλόκοκκο, στοματόκοκκο, ακτινομύκητες, γαλακτοβάκιλλους μοραξέλλες, πορφυρομονάδα) τα οποία όταν θα έρθουν σε επαφή με το φακό επαφής, λόγω της υγρασίας θα αναπτυχθούν, θα μεταφερθούν στον κερατοειδή και θα αναλύσουμε σε επόμενο ποστ τι κακό μπορεί να μας προκαλέσουν.
Χ Μην χρησιμοποιείτε το διάλυμα ή τους φακούς επαφής σας μετά την ημερομηνία λήξης τους. Το γάλα το χρησιμοποιείτε?
Χ Μην κοιμάστε με τους φακούς επαφής σας. Τα έχουμε εξηγήσει αυτά στο προηγούμενο ποστ. Ωστόσο, να αναφέρω ότι υπάρχουν και περιπτώσεις χρήσης θεραπευτικών φακών επαφής που πρέπει να φοριούνται κατά τη διάρκεια του ύπνου (οφθαλμικό τραύμα, χειρουργεια κλπ). Αυτό είναι όμως κάτι που αποφασίζει ο εφαρμοστής ή ο οφθαλμίατρος σας.
Χ Μην αφήνετε τους φακούς σας να έρθουν σε επαφή με νερό. Δεν πλένουμε ούτε τους φακούς, ούτε τη θήκη με νεράκι.
Χ Μην χρησιμοποιείτε τους φακούς σας στο ντουζ, στη σάουνα ή όταν κολυμπάτε (εκτός αν φοράτε γυαλιά κολύμβησης)
Χ Μην χρησιμοποιείτε οφθαλμικές σταγόνες χωρίς τη συμβουλή του επαγγελματία φροντίδας της όρασης σας.
Το παραπάνω κείμενο αποτελεί έναν συνοπτικό οδηγό ορθής χρήσης των φακών επαφής. Δυστυχώς, η μη συμμόρφωση με τους παραπάνω κανόνες μπορεί να έχει ολέθρια αποτελέσματα για την υγεία των ματιών. Και αυτό είναι κάτι που θα συμβεί ξαφνικά, μπορεί και με ένα ατόπημα. Για το λόγο αυτό προσπαθήστε να είστε όσο το δυνατόν πιο προσεκτικοί ώστε να αποφύγετε δυσάρεστες εκπλήξεις. Σε επόμενο ποστ θα σας περιγράψω τις πιο συχνές παθήσεις που προκαλούνται από το χρήση φακών επαφής.
Μέχρι τότε, να προσέχετε τα μάτια σας…
Αγγελική Ζωντανού
Οπτικός- Οπτομέτρης
Πτυχιούχος ΤΕΙ Αθηνών
Πηγές:
Γεωργαντάς Γιώργος Εφαρμοστής φακών επαφής Special Thanks
Vasiliadis medical books